ملیت :  ایرانی   -  قرن : 13 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)
على‏قلى میرزا (و. 1234- ف. 1298 ه.ق.). پسر فتحعلى شاه. وى پس از فوت محمد شاه قاجار (1250) در تهران تا ورود ناصرالدین شاه پیشكار مهدعلیا مادر او بود. در 1272 لقب اعتضادالسلطنه گرفت. در 1274 ریاست دارالفنون را داشت. در 1275 اولین خط تلگراف بین تهران و سلطانیه را به اتمام رسانید و وزیر علوم شد و بعدها ریاست مدرسه دارالفنون و اداره تلگرافخانه‏ها و معادن و روزنامه دولتى و علمى و مدیریت چاپخانه را به عهده گرفت، و حكومت ملایر و تویسركان هم ضمیمه مشاغل او گردید. قبرش در جنب مزار حضرت عبدالعظیم است. از تألیفات اوست: تاریخ وقایع و سوانح افغانستان (تهران 1273)، فلك السعاده، در رد اقوال اختر شناسان و كهنه (تهران 1278)، ترجمه كتاب الآثار الباقیه و اكسیر التواریخ، كتابى در تاریخ متنبئین (همه خطى). (1298 -1234 ق)، ادیب، روزنامه‏نگار و شاعر، متخلص به فخرى. وى سمت پیشكار مهدعلیا را داشت و در دوره‏ى صدارت امیركبیر سمت خود را حفظ كرد و با مهدعلیا و میرزا آقاخان نورى علیه امیركبیر همكارى مى‏كرد. در این مدت فنون شعر و ادب و حكمت و ریاضى را فراگرفت و به مطالعه‏ى كتاب و معاشرت با اهل فضل و ادب مشغول بود. كتابخانه‏ى مهم و معتبرى فراهم آورد كه بعدها تمام آن را براى مدرسه‏ى سپهسالار جدید خریدارى و وقف آن مدرسه كردند. در سال 1272 ق به اعتضادالسلطنه ملقب شد. سمتهایى چون ریاست مدرسه‏ى دارالفنون و وزارت علوم و صنایع و تجارت و اداره‏ى تلگرافخانه و معادن و روزنامه‏هاى دولتى و علمى و چاپخانه‏هاى تهران، ولایات و حكومت ملایر و تویسركان همه بر عهده‏ى او بود. در سال 1283 ق روزنامه «ملت سنیه ایران» را انتشار داد و پس از انتشار دو شماره، نام آن به روزنامه‏ى «ملتى» تبدیل شد. در زمان وزارت علوم چندین نشریه تحت‏نظر وى دایر گردید: روزنامه‏ى «ملت علیه ایران» در دو شماره، روزنامه‏ى «ملت سنیه ایران» سابق‏الذكر در دو شماره، «روزنامه‏ى ملتى» 34 شماره، روزنامه‏ى «علمیه‏ى دولت علیه ایران» 53 شماره به سه زبان فارسى، عربى و فرانسه. در شب عاشورا در شصت و چهار سالگى درگذشت و در یكى از حجرات جنب مزار حضرت عبدالعظیم دفن شد. آثار وى علاوه بر انتشار روزنامه‏ها: «تاریخ وقایع و سوانح افغانستان»؛ «فلك السعاده» در ابطال ستاره‏شناسى؛ «اكسیر التواریخ»؛ «تاریخ متنبئین»، كه قسمتى از آن به نام «فتنه‏ى باب» در تهران چاپ شده است.[1]